Şir

Sepet (0)

İletişim

Şir

Mikrobiyota ve sağlımıza etkileri

 

Bağırsak, insan vücudunun en büyük sindirim organı, bağışıklık ve endokrin organıdır ve ayrıca beyinden nispeten bağımsız olan bir sinir sistemine (enterik sinir sistemi (ENS)) sahiptir(2)

 

Gastrointestinal mikrobiyota insan sağlığı üzerinde önemli bir rol oynar ve gastrointestinal bölgenin mikrobiyal yapısını faydalı hale getirerek böylece sağlığı geliştirme, hastalıkları önleme ve tedavi etme açısından fayda sağlarlar. mikrobiyotayı ayarlamak için uygulanacak en uygun diyet stratejileri ise, bağırsak bakterileri tarafından metabolize edilerek kullanılması için diyet lifi yani   prebiyotik sağlamaktır.  İnsan sindirim sistemi birçok bitki polisakkariti ve kompleks karbonhidratı sindirememektedir.  Bunun yerine,  karbonhidratları bakteriler asetat, propionat ve bütirat gibi  kısa zincirli yağ asitlerine çevirmektedir.( 1)

 

Sindirim sisteminde 1 kg'dan fazla mikroorganizma bulunur; bunlar insan vücudundaki en önemli mikroorganizmalar olarak kabul edilir ve topluca bağırsak veya gut mikrobiota olarak adlandırılır. Orada kodlanan genler, 5 milyonu aşmaktadır.

 

Mikrobiyotada ki değişikliğin nöral fonksiyonları, duygu durumunu, bilişsel fonksiyonları etkilediği hayvan deneyleri ile de kanıtlanmıştır. (2)

 

Doğum sonrası hızlıca intestinal mikrobiyatanın oluşması, birçok immün ve metobolik sistemin oluşması ile bütünleyici sağlığı ve iyilik halini oluşturur. Son yıllarda ki çalışmalar, gut mikrobiyotanın hipotalamik pitüiter adrenal axis aktivitesini yönettiğini göstermektedir. (3)

 

Bağırsak(gut) ve bağırsak mikrobiyotasının (gut microbiata) kombinasyonuna bağırsak beyni denir, çünkü aktivitesi beyinden kısmen bağımsızdır. Bağırsak mikrobiyota, sadece bağırsak beyninin yapısını ve işlevini düzenlemez, aynı zamanda beyni ve davranışı da etkiler.

 

Beyin ve GİS sistemi arasında iki yönlü bir ilişki bulunmaktadır; beyin, gastrointestinal (GI) kanalın motor, duyusal ve salgılayıcı yönlerini etkileyebilir ve buna bağlı olarak, bağırsaktan verilen  mesajlar beyin fonksiyonunu etkileyebilir.

 

--Shan Liang,1 Xiaoli Wu,1,2 and Feng Jin1, Gut-Brain Psychology: Rethinking Psychology From the Microbiota–Gut–Brain Axis, Published online 2018 Sep 11

 

Modernleşme ile Süperorganizma da Görülen Değişimler;

İnsan toplumu, diyet, yaşam tarzı ve sağlık hizmetlerinde büyük farklılıklar izleyen endüstriyel devrimden bu yana önemli ölçüde değişmiştir. İnsan oğlunun genleri çok değişmese de, süperorganizma mikrobiyosunun önemli bileşenleri muazzam bir değişim geçirdi. Örneğin; bakterilerin metabolize ettiği lif miktarı azaldı. Ancak hayvansal protein ve yağ miktarı oldukça arttı, Modernleşme mikrobiyotayı diyet, yaşam tarzı, ulaştığı tıbbi tedaviler ve ilaçlar açısından da oldukça değiştirdi.

 

Diyetin Uğradığı Değişimler;

Diyet, bağırsak mikrobiyotasını şekillendirir ve farklı gıdalar alarak farklı mikroorganizmaların çoğalmasını sağlayabiliriz.  Kısa dönemli diyet değişimleri de mikrobiyata üzerinde değişikliğe yol açmaktadır. İnsan beslenmesi;  - uyguladığı diyetin yapısı, içeriği, beslenme alışkanlıkları ve yiyecek hazırlama, pişirme, işleme durumları da dahil olarak, modernizasyonun ardından büyük değişiklikler yaşadı ve bu değişiklikler bağırsak mikrobiyotasını önemli ölçüde azalttı.

 

 Diyet yapısı açısından, rafine edilmiş karbonhidratlar toplam gıda alımını yönetmektedir;  Et, yağ, şeker ve tuz alımı hızla artarken, buna karşın diyet lifi alımı çok keskin bir şekilde azalmaktadır.  Tüm bunlarla birlikte yüksek yağlı ve rafine karbonhidratlı diyetler, yüksek şeker ve früktoz tüketimi ile gut mikrobiyotayı tahrip etmektedir. Diyet lifleri; örneğin; β-glukan, arabinoxylan, ve dirençli nişasta sindirilemeyen karbonhidratları oluşturmaktadır ve bunlar mikrobiyota  tarafından erişilebilir karbonhidratlar (MEK / MAC) olarak adlandırılmaktadır. MEK gut bakterileri için ana enerji kaynağıdır ve insan sağlığı için elzemdir. Uzun dönemli MEK ten zengin beslenme mikrobiyotayı genişletir, ki bu etki kuşaklararası devam eden bir etkidir.  Bağırsak mikrobiyota ilk nesilde yüksek lifli bir diyetle restore edilmiştir, ancak sonraki nesillerde lif alımı azalmaktadır..  Diyet alışkanlıkları açısından, insanların evde yemek yeme sıklığı önemli ölçüde azalırken,  dışarıda yemek yeme ve atıştırmalıkları yeme sıklığı hızla artmıştır. Besin hazırlamada, taze gıda veya geleneksel fermente yiyeceklerin miktarı azalmakta, endüstriyel hazılanmış ve işlem görmüş yiyecek tüketimi artmaktadır. Gıda katkı maddeleri, pestisit ve yiyeceklerde ki ilaç kalıntıları, gut mikrobiyotayı tahribe uğatırken, sakkarin, aspartam, sukraloz, gibi tatlandırıcılar; gut mikrobiyotayı ve bağırsak beyni değiştirerek, glukoz intoleransını  tetiklemektedir.

 

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

 

Modernleşme ile yaşadığımız çevre değişmeye başladı. Milyonlarca insan köylerden şehirlere ve çalıştığı işler dışarıda ve açık havada iken kapalı ofislere taşındı. Bunların sonucu olarak; insanların zararsız mikroorganizmalar edinmesi için kirlilik içermeyen toprak ve suya dokunmaları için daha az  fırsat vardır. Bunların dışında bebekler vajinal doğumla değil, sezeryanla doğmaya başladı. Modern kadının emzirmek için yeteri kadar vakti yok, iş ve /veya başka nedenlerle mamalarla beslenmeye başladı. Fiziksel aktivitemiz çok azaldı. Biyolojik saatimiz değişti, ortalama uyku saati azaldı, gündüz ve gece algımız neredeyse eşit.  Bütün bunların hepsi mikrobiyotayı etkilemektedir.

 

Sağlık Bakımında Değişiklikler

 

Modernizasyondan bu yana sağlık koşulları büyük ölçüde iyileştirildi, ancak aşırı tedavi ve aşırı hijyen ortak mikrobiyotaya zarar verdi. Antibiyotikler de dahil olmak üzere ilaçlar, insan vücuduna zararsız olsa da, mikrobiyota zarar verebilirler. Halk sağlığı standartları arttıkça, işyerinde ve evde dezenfeksiyon ve sterilizasyon giderek daha yaygın hale geldi. Kişisel hijyen standartları da arttı; diş fırçalama, yıkama ve çamaşır bezlerinin sıklığı artar, bu da kimyasal ürünlerin daha fazla günlük kullanımı ve daha fazla aşırı temiz insan anlamına gelir. Tarım toplumunda yaygın olan geleneksel bulaşıcı hastalıklar hızla azalırken, alerji ve astım gibi otoimmün hastalıklar; hipertansiyon gibi kardiyovasküler hastalıklar; diyabet ve yağlı karaciğer dahil olmak üzere metabolik hastalıklar; depresyon ve kaygı dahil zihinsel bozukluklar; ve Alzheimer hastalığı ve Parkinson hastalığı gibi nörodejeneratif hastalıkların hepsi önemli ölçüde artmıştır.

 

 İştetüm bu değişiklikler  modern insanın yaşadığı epidemiyolojik geçişişi oluşturmaktadır.

Bağırsak mikrobiyotasının hedefe yönelik tedavisi, gelecek için önemli ve ümit vaat eden bir alan olacaktır.

Hastalıkların mikrobiyota ilişkili nedenleri ve tedavileri için geliştirilen 3 önemli hipotez bulunmaktadır.

 

Beyin Bozukluklarında Gut Mikrobiyota Hipotezi

 

2002 yılında, F Jin’in laboratuvarı Lactobacillus fermente yemle beslenen domuzların, geleneksel domuzlarla karşılaştırıldığında, domuz ve domuz üreme ve solunum sendromunda diğer  domuzlara karşı daha dirençli olduğunu buldu. Etleri daha besleyici ve lezzetliydi ve karakterleri bile daha ezik ve daha az agresifti. O zamandan beri laboratuvar dikkatini kommensal mikrobiyota ile davranış ve psikoloji arasındaki ilişkiye yöneltti. 2012 yılında, laboratuvar, eş zamanlı mikrobiyotun insan zihinsel bozukluklarında ve nörolojik hastalıklarda oynadığı rolü kapsamlı bir şekilde ortaya koymaya çalıştı.

 

Ayrıca, ASD, DEHB ve Tourette sendromunun bağırsak mikrobiyota anormallikleri ile yakından ilişkili olduğunu ve spesifik probiyotik müdahale ile iyileştirilebileceğini buldular. Bu araştırmalar halen devam etmektedir. Alzheimer hastalığı ve Parkinson hastalığı teşhisi konan hastaların da anormal bağırsak mikrobiyotasına sahip olduğu bulundu ve beyin ve bağırsaktaki hipofonksiyonları spesifik probiyotik müdahale ile iyileştirilebilir.

 

Bu hipoteze göre; modern dünyada sağlıksız diyeti de içeren birçok faktör  ve stres gut mikrobiyotayı bozguna uğratmakta ve anormal mikrobiyota mental ve beyin hastalıkları için dolaysız bir risk faktörü oluşturmaktadır. Anormal mikrobiyota ve sonradan gelen mikrobiyota- beyin- bağırsak ekseninde ki bozulma; bu rahatsızlıklar için ana patofizyolojiyi oluşturmaktadır ve düzeltecek geçerli ve tek metod ise probiyotik kullanımı veya sağlıklı bir diyete dönmektir. Böylece tedavi edilebilecektir. 

 

‘Eski Arkadaşlar’ Hipotezi

 

Bu hipoteze ‘erken bağışıklık sorunu hipotezi’ de denmektedir. Bu teori insanlar ve ortak mikrobiyota arasında ki simbiyotik ilişkiden bahsetmektedir. Mikrobiyota milyonlarca yıl boyunca evrilmiştir . işte bu mikrobiyotaya insan oğlunun eski arkadaşı denmektedir.  İşte bunlar toprak, su ve havada bulunan helmintler, bakteriler ve mikroorganizmalardan oluşmaktadır. Modern dünyada ise; sağlık bakımı, yaşam tarzı ve diyet mikrobiyotayı olumsuz etkileyerek immün sistemde anormalliklere yol açmıştır. Sadece bu “eski arkadaşlara” yeterli maruz kalma yoluyla dendritik hücreler (DC'ler) düzenleyici dendritik hücrelere (DCreg) olgunlaşabilir. Buna karşılık DCreg, T lenfositlerin düzenleyici T lenfositlere (Treg) olgunlaşmasını sağlar. Treg, immün tolerans bilgilerini düzenler; bu, “eski arkadaşlar” ve insan dokularının immün yanıt oluşturmadığı anlamına gelir. Düzenleyici T-lenfositleri ayrıca, interlökin 10'un (IL-10) salınması gibi bazı biyolojik işlemlerle immün tepkinin yoğunluğunu düzenler ve insan vücuduna zarar verebilecek aşırı immün tepkileri önler. Bununla birlikte, “eski arkadaşlar” eksikliği ile, DC' ler olgunlaşamaz ve T lenfositleri, Th1, Th2 ve Th17 gibi etkili T lenfositlerine dönüşemez. Bu durumda denekler, alerjiler ve otoimmün hastalıklarda olduğu gibi, zararsız mikroorganizmalara ve kendi dokularına karşı immün tepkiler sunabilir ve ayrıca uyumsuzlukta uygunsuz ve kontrol edilemeyecekleri muhtemeldir. Kronik inflamasyon, alerjiler, otoimmün hastalıklar, kronik hastalıklarda kronik ve zihinsel bozukluklar gibi birçok hastalık için risk faktörü olabilir.

 

Sızdıran Bağırsak Teorisi

 

İnsan bedeninin 2 adet bariyeri vardır; bağırsak bariyeri ve kan-beyin bariyeri (KBB), gebelikte olan plasental bariyer de 3. Olarak sayılabilir. Bağırsak bariyeri, besin öğeleri ve sinyal moleküllerin vücada geçişi, mikroorganizmalar, besin kalıntısı ve zararlı öğelerin  girişinin önlenmesi gibi görevleri vardır. KBB, dolaşım sistemine maddelerin giriş ve çıkışını kontrol eder ve temel bileşenleri sıkı bağlantılardır (TJ'ler).  Bariyerlerin bütünlüğü insan sağlığı için çok önemlidir.  Bağırsak mikrobiyota bu engellerin gelişimini ve işlevini düzenler, örneğin TJ'lerin oluşumunu sağlar. Stres, alkol kullanımı, sağlıksız beslenme ve ağır metal gibi birçok faktör bağırsak bariyerine zarar verir, bağırsak geçirgenliğini arttırır ve biyomakromoleküllerin ve mikroorganizmaların daha önce yapamayan vücuda geçmesine izin verir; bu sendroma sızdıran bağırsak sendromu adı verilmektedir.

 

 Erken sızıntı yapan bağırsak teorisi, bağırsak bariyerinin besin emilimini ve bağışıklık fonksiyonunu daha fazla vurgulamaktadır, ancak en son sızdıran bağırsak teorisine göre, bağırsak bariyeri kırıldığında sadece bakteriyel translokasyon, dolaşan lipopolisakkaritler (LPS) seviyeleri ve immünoglobulin (Ig) M ve IgA seviyeleri artmaz, ancak KBB de bozulur ve siklik biyomakromoleküller, KBB'den bile geçebilir, beyine ulaşabilir ve nörol inflamasyona da neden olabilir.

 

Metabolik hastalıklar, mental bozukluklar ve nörolojik bozuklukların da anahtar noktası buradadır. Bağırsak bariyerinin tamiratı da bu hastalıkların tedavisini sağlayabilmektedir.

 

Özet olarak; insan zihni ve davranışları sadece beyin ile ayarlanmamaktadır, bağırsak – beyinde bu işleyişte yer almaktadır. Her 3 teoride farklı konulara odaklanmasına rağmen, anormal gut mikrobiyotanın mental hastalıklarda etkili olduğunu vurgulamaktadır.

‘ Eski arkadaş’ hipotezi, mikrobiyota evrimini vurgulamaktadır. Sızdıran bağırsak teorisi, gut bariyerin fonksiyonunu, ancak her ikisi de immün disfonksiyonun ana problem olduğunun ve beyin hastalıklarında gelecekte ki tedavi hedefini açıklamaktadır. Hem bağırsak mikrobiyota hipotezi hem de sızdıran bağırsak teorisi, anormal mikrobiyotanın bağırsak-beyin fonksiyonunu zedelediğini, dolayısıyla beyin fonksiyonuna zarar verdiğini ve zihinsel ve beyin bozukluklarını indükleyen bir sonuç ortaya çıkarmaktadır. Bununla birlikte, gut mikrobiyota hipotezi, mikrobiyotanın (gut- beyin psikolojisi açısından) beyin ve davranışı nasıl etkilediğini vurgulamaktadır.

Gut- beyin psikolojisine göre; gut mikrobiyota, beyin- bağırsak networkünde kritik öneme sahiptir, ve beyin ile mikrobiyota- bağırsak- beyin aksını kullanarak iletişim kurmaktadır.

 

Bağırsak mikrobiyota çeşitli normal zihinsel süreçleri ve zihinsel olayları etkiler ve çok sayıda zihinsel ve nörolojik hastalığın patofizyolojisinde rol oynar. Bu hastalıklar için mikrobiyota tedavisi, üç teori tarafından da desteklenmektedir;  bağırsak mikrobiyota hipotezi, “eski arkadaş” hipotezi ve sızıntılı  bağırsak teorisi. Bağırsak mikrobiyosunun beyindeki ve davranıştaki etkileri, esasen  nörolojik, endokrin  ve immün yolaktan oluşan mikrobiyota -gut ekseni ile sağlanır. Kuşkusuz, bağırsak- beyin psikolojisi, psikoloji, nöroloji  ve psikiyatriye büyük katkı sağlayacaktır. Çeşitli mikrobiyota geliştirici yöntemler; fekal mikrobiyota transplantasyonu, probiyotikler, prebiyotikler, sağlıklı bir diyet ve sağlıklı yaşam tarzı dahil olmak üzere, bağırsak- beyinin, mikrobiyota- bağırsak – beyin aksı ve beyin işlevini geliştirme de işe yaramaktadır. Gelecekte beyin ve ruh sağlığını iyileştirmek ve ilgili hastalıkları önlemek ve tedavi etmek için bağırsak mikrobiyotasından faydalanmak mümkün olacaktır.

 

Normal psikolojinin ağrı algısı, duygu, biliş, karakter, stres yönetimi ve sosyal davranış gibi çeşitli yönleri bağırsak mikrobiyotadan etkilenir. Mikrobiyota rahatsızlığı, stres, antibiyotik ve sağlıksız beslenme gibi birçok faktör tarafından indüklenebilir ve doğrudan akıl hastalıklarının bir nedeni olabilir.

 

Anormal mikrobiyota kuşkusuz zihinsel bozuklukların, davranışsal sorunların ve nörolojik hastalıkların etiyolojisi ve patofizyolojisi ile ilgilidir ve muhtemelen gelecekteki tedavinin etkili bir hedefi olacaktır.

Gastrointestinal sistem ve beyin arasında çift yönlü bir iletişim sistemi vardır. Artan kanıtlar, bağırsak mikrobiyotasının bu iletişimde kritik bir rol oynayabileceğini göstermektedir; Böylece, bir bağırsak mikrobiyota ve beyin ekseni kavramı ortaya çıkmaktadır. bağırsak bakterileri ile beyin fonksiyonu arasında kaygı, depresyon, stres, otizm, öğrenme ve hafıza gibi ilişkiler olduğu savunulmaktadır.

Beyin fonksiyonundaki anormallikler bağırsak mikrobiyotasının değişmiş kompozisyonu ile ilişkilidir. Probiyotiklerin, prebiyotiklerin ve fonksiyonel yiyeceklerin kullanılması, bazı beyin hastalıklarının neden olduğu mikrobiyotadaki disbiyozu (bozulmayı ) kısmen veya tamamen tersine çevirebilir.

 

-Xiaofei Liu†, Shangqing Cao#‡, and Xuewu Zhang*†Modulation of Gut Microbiota–Brain Axis by Probiotics, Prebiotics, and Diet, J. Agric. Food Chem., 2015, 63 (36), pp 7885–7895

Bağırsak mikrobiyatasının probiyotikler, prebiyotikler,  sağlıklı beslenme ve/veya sağlıklı  bir yaşam tarzı ile desteklenmesi mikrobiyata-bağırsak-beyin ilişkisini düzenlemek, zihinsel sağlığı geliştirmek ve hastalıklarda etkileri azaltmak için oldukça önemli kabul etmektedir

 

--Shan Liang,  Xiaoli Wu, and Feng Jin, Gut-Brain Psychology: Rethinking Psychology From the Microbiota–Gut–Brain Axis, Published online 2018 Sep 11

 

Mikrobiyota ve Endokrin Rolü

 

Mikrobiyota, beyin de dahil olmak üzere uzak organların aktivitesinin düzenlenmesinde büyük rol oynayan çeşitli bileşikler üretme kapasitesine sahiptir.

 

Mikrobiyotanın metabolik aktivitenin düzenlenmesindeki etkisi, artık glikoz ve ağırlık düzenlemesine dahil olduğunu gösteren artan kanıtlarla tanınmaktadır. Diyabetes mellitus ve obezite riskini arttıran spesifik bileşikler ürettiği öne sürülmektedir.

Endokrin regülasyonunda rol oynayan temel mikrobiyota genlerin anlaşılmasıyla birlikte, metabolik sendromu ve stresle ilgili bozuklukları tedavi etmek veya önlemek için probiyotikler veya diğer modülatör araçların kullanılabileceği savunulmaktadır.

--Gerard Clarke, Roman M. Stilling, Paul J. Kennedy, Catherine Stanton, John F. Cryan, and Timothy G. Dinan, Minireview: Gut Microbiota: The Neglected Endocrine OrganMol Endocrinol. 2014 Aug; 28(8): 1221–1238.Published online 2014 Jun 3.

Bağırsak mikrobiyotasının endokrin çıktısının sağlık ve hastalıktaki etkileri

Bağırsak mikrobiyotasının hormonal çıkışı, konağın sağlığı ve iyiliği için hayati öneme sahiptir. GI sistemindeki ve ENS'deki yerel etkiye ek olarak, konakçı metabolizmasının kontrolü ve bağışıklık sisteminin normal gelişimi için de kritik öneme sahiptir. Henüz bilinmeyen mekanizmalar sayesinde, bağırsak mikrobiyotası HPA (Hipotalamik- Pitüiter Aksis) eksenindeki glukokortikoid üretimini de düzenleyebilir gibi görünmektedir. Benzer şekilde, serotonin öncüsü triptofanın mevcudiyetinin kontrol edilmesi yoluyla, bağırsak mikrobiyotası beyni ve davranışları potansiyel olarak etkileyebilir. Bağırsak mikrobiyotasının kolin tarafından üretilen metabolitleri de kardiyovasküler  sistemi etkileyebilmektedir.

 

--Gerard Clarke, Roman M. Stilling, Paul J. Kennedy, Catherine Stanton, John F. Cryan, and Timothy G. Dinan, Minireview: Gut Microbiota: The Neglected Endocrine OrganMol Endocrinol. 2014 Aug; 28(8): 1221–1238. Published online 2014 Jun 3.

 

Bağırsak mikrobiyomunu şekillendirdiği gösterilmiş olan dış etkenler

  • Stres
  • Sigara
  • D vitamini eksikliği
  • Otoimmün hastalıklar

 

Mikrobiyota kompozisyonu düşünüldüğünde, belki de en alakalı etken unsur olan diyet  olarak kabul edilmiştir.

--Javier Ochoa-Repáraz, Ph.D, Lloyd H. Kasper, MD, The Second Brain: Is the Gut Microbiota a Link Between Obesity and Central Nervous System Disorders?, Curr Obes Rep. 2016 Mar; 5(1): 51–64.

 

Bağırsak mikrobiyosunun bağırsak dışı hastalıklara etkisi

 

Diyet, enfeksiyon veya antibiyotiklerin aşırı kullanımı gibi dış etkenlerin neden olduğu gut dysbiosis (bağırsak dengesinin bozulması ), Grave hastalığı, Hashimoto Tiroiditi, Multipl Skleroz, SLE ve tip 1 diyabet gibi birçok otoimmün hastalığı tetikleyebilir. Ayrıca deriyle ilişkili otoimmün hastalıklarda Psoriasis ( sedef hastalığı )için de önemli bir rolü olduğu gözlenmiştir. Dahası, literatürdeki kanıtlar bağırsak mikrobiyotasının otizm, depresyon ve şizofreni gibi merkezi sinir sistemi bozukluklarını etkileyebileceğini desteklemektedir.

                                                                                                 

Mikrobiyota ve Otoimmün Hastalıklar

 

Kilit nokta, bağırsak dışı otoimmün hastalığı olan bir hastanın bağırsak mikrobiyotasını değiştirerek, bu tür hastalıkların sonucunu iyileştirmenin mümkün olabileceğidir.

 

Bağırsak dışı otoimmün hastalıkları tedavi etmek için seçilmiş kendi antijenlerini içeren probiyotik veya modifiye edilmiş organizmaların oral yoldan alınması yoluyla, bağırsak mikrobiyota kompozisyonunun manipüle edilmesinin potansiyel terapötik faydalarına dikkat edilmesi gerektiği savunulmaktadır

 

--Maria C. Opazo,  Elizabeth M. Ortega-Rocha, Irenice Coronado-Arrázola, Laura C. Bonifaz, Helene Boudin, Michel Neunlist, Susan M. Bueno, Alexis M. Kalergis, and Claudia A. Riedel, Intestinal Microbiota Influences Non-intestinal Related Autoimmune Diseases

 

Mikrobiyota ve Obezite

 

Batılılaşmış beslenmede mevcut olan diyet bileşenleri ile bağırsak mikrobiyotasındaki ve şişmanlıktaki değişiklikler ile güçlü bir şekilde ilişki bulan son gözlemler, ruhsal bozukluklar için yeni paradigmalar  kurar.

 

Buna göre mikrobiyota ve metabolitlerdeki önemli bir değişikliği kuvvetlendiren bir diyet modeli, bağırsak-beyin ekseninin immünolojik, endokrin ve nörolojik birbiriyle ilişkili dallarını önemli ölçüde değiştirebilir ve beyin fonksiyonlarını tetikleyebilecek bilinmeyen nörolojik ve immünolojik kaymaları etkileyebilir.

 

Enflamatuar ve anti-enflamatuar yolakları ve hastalıkları düzenleyen faktörler arasında, bağırsak mikrobiyotasının etkileri çok önemlidir. Obezite görülen insanlarda vücutta enflamasyon gözlenmektedir.

Buna göre, bağırsak mikroplarının, obeziteyi düzenleyen iki yönlü bir iletişim sisteminden ve zihinsel hastalığa yol açabilecek nöroenflamasyondan yararlanarak, bağırsaktaki ve ayrıca beyindeki enflamatuar dengeyi modüle etme yeteneğine sahip olduğu varsayılmıştır.

 

--Javier Ochoa-Repáraz, Ph.D, Lloyd H. Kasper, MD, The Second Brain: Is the Gut Microbiota a Link Between Obesity and Central Nervous System Disorders?, Curr Obes Rep. 2016 Mar; 5(1): 51–64.

 

Son Çalışmalara Göre;

 

Gut Mikrobiyotasının insan sağlığı üzerinde ciddi etkileri bulunmaktadır ve hayvan deneyleri bunu kanıtlar niteliktedir. İnsan deneylerinde de destekleyecek sonuçlar alınmasına rağmen daha çok araştırma yapılmalıdır.

Mikrobiyota çok geniş ve heterojen bir yapıda olduğu için daha spesifik sonuçlara ihtiyaç vardır. Ancak yine de terapötik olarak gut mikrobiyotasının desteklenmesi hastalıkların oluşumunu engelleme ve etkilerini azaltmada mutlaka değerlendirilmelidir.

 

Gut mikrobiyotayı desteklemek için probiyotik ve prebiyotikten zengin beslenmeli ve gereksiz antibiyotik kullanımından kaçınmalıyız.

probiyotik nedir?

 

WHO ya göre; konakçıya yeterli miktarda verildiğinde sağlık yönünden yarar sağlayan canlı mikroorganizmalardır.

Probiyotik seçiminde aranacak özellikler şunlardır;

 

  • İnsan orjinli
  • asit ve safraya dayanıklı
  • insan sindirim sisteminde canlı kalabilmeli,
  • klinik olarak yararı gösterilmiş,

güvenilir

 

Peki diyetle nasıl alabiliriz?

 

Diyetle birlikte fermente olmuş yiyeceklerin tüketimine dikkat edilmelidir. Bunlar; örneğin, kefir, yoğurt, kambucha çayı, ev yapımı turşu tüketimi (az tuzlu olmalıdır),

 

Aynı zamanda diyetle aldığımız bitkisel lifler ve sağlıklı tahıllar, bu bakterileri besleyeceği için, yine gut mikrobiyotayı artıracak ve genişletecektir.